Беседа за неделата на свети апостол Тома (19.04.2015)
Беседа на Томина недела
Христос воскресна! и на сите нам ни го осмисли животот и ни покажа што е Бог и што е човек. Господ Христос ни покажа дека човек без Бог останува во смрт, сиот е мртов, сиот смртен. А Он, Богочовекот, еве, воскресна од мртвите, ја победи смртта заради нас, со Воскресението Свое му обезбеди бесмртност на човекот, на битието човечко му го даде она што никој друг не му го дал. Неговото Воскресение е најважниот настан во историјата на сите светови. Воскресението на Господ Христос е најважниот настан во историјата на родот човечки. Тоа е најважниот настан и за мене и за тебе во историјата на мојот живот и во историјата на твојот живот.
Што би била историјата на мојот живот ако Господ не воскреснеше? Краток пат од колевката до гробот, пат исполнет со трње, исполнет со страдање и стравотии. Но, со Него Воскреснатиот сѐ се менува. И јас и ти се менуваме, одеднаш стануваме бесмртни луѓе, бесмртни битија, битија што се посилни од смртта. Гледај, човекот станал посилен од смртта! Тоа е победа, единствената победа во овој свет. И затоа Господ е Единствениот Вистински Победник во сите светови Кој ја победил смртта. Да не воскреснеше Господ, сѐ ќе беше залудно. Зошто сонце, зошто небеса, кога јас и ти завршуваме со смрт, кога последната наша станица е гробот! Ако, пак, Господ Христос не воскреснал, тогаш празна е нашата проповед, празно е Евангелието, празна е и вашата вера (1. Кор. 15, 14).
Бидејќи по што Господ Христос се разликувал од другите луѓе, од другите властодржци на овој свет, по што Он би бил поголем и зошто би верувале во Него? Да не ни даруваше победа над смртта, да не воскреснеше од мртвите, не би верувале во Христос. Смртта би била посилна и од мене, и од Него, и од тебе, и од секое човечко битие. Сѐ би се исполнило со смрдеа и гној. Зошто да не веруваме во Него, бидејќи Он ни дал повеќе отколку некој самонаречен философ, или Платон, или Сократ, или некој научник, или некој војсководец, или некој јунак. Токму Неговото Воскресение е тоа што нѐ прави исклучителни битија во сите човечки светови, и е и покажува дека Он навистина е Вистински Бог, зашто е посилен од смртта, а затоа и посилен од гревот, посилен од ѓаволот. Тоа е Он и никој друг освен Него.
И затоа, ако Он не воскреснеше, залудна ќе беше верата наша, залудна молитвата наша, залудна љубовта наша, за што би ни служело сето тоа кога завршува со гроб и смрт. Зашто Он воскреснал и со Воскресението Свое ни обезбедил бесмртност нам луѓето – еве, затоа ние веруваме во Него и денес после две илјади години и ќе веруваме секогаш низ сите векови и светови во Вечноста. Еве ја Неговата сила, сила посилна од сите Негови противници, од сите христоборци, од сите безбожници. Залудно итаат луѓето кон она што е посилно од смртта. И денешните безбожници итаат кон Него, нови христоборци, нови Пилати, нови Јуди. Тоа се напади на безбројни сенки, сенки на Сонце!
Гледајте, ние денес го славиме славниот и бестрашен Апостол Тома. Тој не поверувал лесно во Господ Христос, во Неговото Воскресение. Сите тие се посомневале во Воскреснатиот Господ Христос, на почетокот никој не поверувал. Кога Светите Мироносици јавиле дека Господ воскреснал, се вели во Евангелието, не верувал (види: Мт. 28, 17). Кога двајцата ученици оделе по патот накај Емаус и Господ им се јавил, ниту ним им поверувал (види: Лк. 24, 13-33). Никому не му верувал. Но, бидејќи Господ непрестајно четириесет дена по Своето Воскресение им се јавувал на учениците Свои и ги убедил: „Јас сум Истиот; допрете се до Мене и гледајте; зашто духот нема тело и коски, а, како што гледате, Јас имам” (Лк. 24, 39), Апостол Тома, кога единаесетмината му кажале дека Господ се јавил, дека воскреснал, дека е жив, рекол: „Дури не ги видам раните од клинците на рацете Негови, и не го ставам прстот свој во раните од клинците, и не ја ставам раката своја во ребрата Негови, нема да поверувам” (Јн. 20, 25). Не, јас не сум слеп, и сакам да проверам.
По осум дена Господ повторно се јавува, на ист начин влегува низ затворената врата, застанува меѓу учениците и вели: „Мир вам!” Тогаш му се обраќа на Тома и му вели: „Дај го прстот свој овде и види ги рацете Мои; дај ја раката своја и стави ја во ребрата Мои; и не биди неверен, но верен!” (Јн. 20, 26-28). Тома го прави тоа и воскликнува: „Господ мој и Бог мој!“
Тоа чудо му го покажал Господ на Тома и го убедил во Своето Воскресение, тоа чудо и е само за Апостол Тома да се увери дека Он е Бог, ништо помалку од тоа, дека Он е Господ. Бидејќи ако не е Господ, зарем би можел да ја победи смртта?! И што е тоа што можел да ни го даде кој било друг? Затоа Светиот Евангелист Јован вели: „И многу други чудеса изврши Исус пред учениците Свои, што не се запишани во оваа книга. А овие се запишани, за да поверувате дека Исус е Христос, Син Божји, и верувајќи да имате живот во Неговото име“, (Јн. 20, 30-31), Живот Вечен. Ете тоа ни го донесува Господ со Воскресението Свое, покажува како е Он Бог, Син Божји; и верата наша во Него Воскреснатиот, ете ни дава Живот Вечен, ни дава Бесмртност.
Човеку, ти повеќе не си под власта на смртта! Ти, ти си бесмртно битие, посилно од смртта. Тоа е дар на Господ Христос, најголем дар што би можел да му се даде на родот човечки. Апостол Тома бидејќи видел, поверувал: „Блажени се оние што не виделе, а поверувале!” (Јн. 20, 29). Бидејќи станува збор за нешто важно за човекот, и најважното: за бесмртноста твоја и моја станува збор, Живот Вечен и мој и твој. Верувај! Зарем Јас да те излажам? Јас, Господ и Бог! Јас Кој станав човек заради вас. Верата во мене, тоа е вера во Вистинскиот Бог. „Блажени се оние што не виделе, а поверувале!”
Кога Господ Христос станал човек и дошол во овој свет, живеел во светот триесет и три и пол години, ако не умрел и не воскреснал, Он ќе останеше еден обичен учител на родот човечки, а овој свет и понатаму би останал огромна гробница, гробница во која човек за човек не е ништо друго освен леш до леш, леш до леш, леш до леш... Каква е слободата да се биде човек без Христос? А Он дарувал Воскресение (и Живот Вечен)... Тоа е она што Он го донел на светот, најважното и најновото и вечното. Во Светото Евангелие пишува дека Синот Божји дошол и ни дал разум „за да Го познаеме вистинскиот Бог“ и да пребиваме во Неговиот Вистински Син Божји, Исус Христос (види: 1. Јн. 5, 20). „Он е вистински Бог и Живот Вечен“ (1. Јн. 5, 20). Богочовекот Христос е Единствениот Вистински Бог и Живот Вечен. Живот Вечен и мој и твој, зашто само во Него можеме да имаме Живот Бесмртен и Вечен – во Вистинскиот Бог. Никој од лажните богови не може да ми даде Живот Вечен и Бесмртност. Тоа само го има Бог и само Бог го дава.
Затоа Господ Христос е незаменлив за секое човечко битие во овој свет, за родот човечки. Него со никој и ништо не можеме да Го замениме. Без Него сѐ е ужас, сѐ е стравично, сѐ е смрт! Зад смртта ѓаволот, творецот на смртта, творецот на гревот – ѓаволот! Тој владее со човекот преку гревот, прку смртта владее со родот човечки, преку гревовите, преку безбројните смрти – сѐ до Воскресението на Господ Христос бил севладетел, сецар. Господ со Воскресението ја разорил државата на смртта, го разорил пеколот, ја разорил смртта, го разорил гревот, таа сила на смртта, зашто „гревот кога ќе созрее, раѓа смрт“ (Јак. 1, 15), се вели во Светото Евангелие.
А ние луѓето, допрва во Господ Христос стануваме вистински луѓе. Христијанството, браќа мои драги, не е ништо друго, туку сведоштво за Воскреснатиот Господ, за Вечно Живиот Господ и за бесмртноста моја и твоја. Господ воскреснал не заради Себе, туку заради нас луѓето, заради нашето спасение. Бидејќи сѐ што е Негово, станувајќи Човек, ни го дал нам луѓето. Заради што? Заради спасението наше од гревот, од смртта, од ѓаволот. Христијанинот во овој свет не е ништо друго, туку постојан сведок на Вечно Живиот Господ Христос, Победникот на смртта.
Ние христијаните, сите сме лични сведоци на Воскресението Христово. И во овој свет на земјата, додека сѐ уште не сме ја поминале капијата на смртта, Го живееме Воскреснатиот Господ Христос, и сведочиме дека Он навистина воскресна и дека ние сме бесмртни. Како? Како сведочиме, јас и ти, дека навистина сме бесмртни, дека навистина сме Христови, дека навистина сме слуги на Воскреснатиот Господ? – Сведочиме со тоа што со силата Христова го победуваме гревот, а гревот, секој грев е производител на смртта, секој грев е мал гроб; и кога ти со силата Христова, со силата на верата во Воскреснатиот Господ победуваш некој грев во себе: пакост – злоба, завист, ти ја победуваш смртта, се воскреснуваш себеси од гробот, од безбројните гробови. Како на луѓето да им сведочиш дека ти навистина си бесмртно битие, посилно од гревот, посилно од смртта, посилно од ѓаволот, на тебе и на мене и на секое човечко битие што Го следи Него? – Со вера. О ако нема вера тој човек, тој е недовршен човек, незавршен човек. Почнал да станува човек и замрел, и умрел без вера во Воскреснатиот Господ Христос.
Еден велик мудрец, Свет мудрец и Свет философ, Исак Сирин, кога сакал да каже што е најголемиот грев во нашиот земен свет, кој грев е најголем, рекол: „Грев е бесчувствителност за Воскреснатиот Господ!“ Бесчувствителноста на човекот за Воскреснатиот Господ... Ако човек не го чувствува Воскресението на Господ Христос, дека Он навистина воскреснал, тој прави грев, сегрев, грев во кој се овие смрти. Таквиот човек не ја чувствува бесмртноста своја, не се чувствува бесмртен. Кога ти навистина ќе почувствуваш дека Господ Христос навистина воскреснал и ќе поверуваш во Него, истовремено чувствуваш дека и ти се бесмртен, дека си вечен, дека смртта е победа и за тебе. Човекољубивиот Господ ја победи смртта, сите смрти, и за тебе.
Затоа верата во Воскресението на Господ Христос е најважна за човечкото битие во овој свет. Без неа човекот е смртен, сиот смртен, сиот мртов! А верата во Воскреснатиот Господ Христос, еве, се издигнува над сите смрти, го воскреснува од сите гробови. И ние христијаните, ние не се плашиме од никаква смрт што може да ни се случи или од ѓаволите во овој свет. Бидејќи сме посилни, посилни од секоја смрт, од секој ѓавол – преку Воскреснатиот Господ Христос. Со него ги победуваме сите смрти, сите гревови и сите ѓаволи! Затоа, нема сила ниту во пеколот, а камоли на земјата, што може да нѐ одвои од љубовта Христова (види: Рим. 8, 35).
Нему, на Чудесниот, на Господа Воскреснатиот, Победникот на сите наши смрти, на сите наши демони, на сите наши гревови нека е вечна слава и чест.
Христос воскресна! Навистина Воскресна!
Преподобен Јустин Ќелиски